Kosova në mesjetë, deri në sundimin serb

17 Dhjetor 2016 - 15:55      

Duke krahasuar portretizimin e periudhës së shfaqjes dhe vendosjes së sllavëve në Ballkan nëpër tekstet mësimore të historisë të Kosovës, Shqipërisë, Serbisë, Malit të Zi dhe Maqedonisë, del në pah se plaçkitjet, sulmet dhe shkatërrimet e sllavëve gjatë shtirjeve të tyre përmenden në të gjitha tekstet mësimore, por për çudi jo shprehimisht edhe nëpër tekstet e Kosovës.

Gotët gjermanë, hunët dhe bullgarët, kishin provuar të vendoseshin në këto treva para sllavëve, por asnjë prej teksteve të këtyre vendeve nuk përmend se sllavët nuk ishin të parët që u vendosën në këto hapësira, duke kërkuar jetë më të mirë, shkruan Shkëlzen Gashi, në numrin e sotëm të Kohës Ditore në pjesën e dytë të serisë për tekstet mësimore të historisë të Kosovës, Shqipërisë, Serbisë, Malit të Zi dhe Maqedonisë.

Asnjë popull tjetër nuk la gjurmë në Ballkan sikur sllavët, të cilët e shkatërruan kulturën antike qytetare, organizimin kishtar të krishterë dhe e ndryshuan përbërjen etnike të popullsisë, por shtrirja e tyre në Ballkan u bë në grupe të vogla e pa struktura të qarta, madje shpesh të komanduara nga elita luftarake josllave.

Në artikullin e javës së kaluar u tha se e përbashkëta e teksteve të Kosovës dhe të Shqipërisë ishte teza për vazhdimësinë iliro-shqiptare. Në linjë me këtë, vendosja e sllavëve në Ballkan përshkruhet nëpër këto tekste edhe si ngushtim i territoreve iliro-arbërore.

Edhe po ta marrim të mirëqenë prejardhjen ilire të shqiptarëve, kjo nuk nënkupton se të gjitha fiset ilire që jetonin nëpër Gadishullin Ballkanik – Serbi, Mal të Zi, Bosnjë, Kroaci e Slloveni – janë paraardhës të shqiptarëve, siç pretendojnë tekstet e Kosovës, por edhe ato të Shqipërisë. Me pohimin se “populli shqiptar nuk u zhduk vetëm në Shqipëri, Kosovë, në disa pjesë të Maqedonisë, Malit të Zi e Greqisë”, tekstet e Kosovës sikur tentojnë ta projektojnë qenësinë e sotme etnike të shqiptarëve edhe në mesjetë, por edhe shtrirjen e tanishme të tyre në Ballkan. Ky pohim bie ndesh me të dhënën se pas dyndjes së sllavëve në Ballkan, një pjesë e popullsisë vendëse u shpërngul në qytetet bregdetare, ndërsa një tjetër gjeti strehim rajoneve të padepërtueshme malore, kryesisht në viset veriore të Shqipërisë së sotme. (Artikullin e plotë mund ta lexoni në numrin e sotëm të Kohës Ditore)

© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.